Table of Contents
ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ – ಕರ್ನಾಟಕದ ಸೇವೆಯ ಗೌರವ
ಲೇಖನ: ಲಕ್ಷ್ಮೀಕಾಂತ ನಾಯಕ
ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯವು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ನವೆಂಬರ್ 1ರಂದು “ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ”ವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ವೈಭವದಿಂದ ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನವು ಕನ್ನಡಿಗರ ಆತ್ಮಗೌರವದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದ್ದು, ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೈಭವ, ಭಾಷಾ ಪರಂಪರೆ ಹಾಗೂ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವ ಸಂದರ್ಭವಾಗಿದೆ. ಈ ಮಹತ್ವದ ದಿನದ ಅಂಗವಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಹಿತಕ್ಕಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಗಣ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ “ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ” ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಗೌರವಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ಕಲೆ, ವಿಜ್ಞಾನ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಕ್ರೀಡೆ, ಕೃಷಿ, ವೈದ್ಯಕೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಕೈಗಾರಿಕೆ ಮುಂತಾದ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಮಹತ್ವದ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಯ್ಕೆ ಸಮಿತಿ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಪಾತ್ರ
ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿರಲು ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಆಯ್ಕೆ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ಅಧ್ಯಕ್ಷರು: ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇಲಾಖೆಯ ಸಚಿವರು.
- ಸದಸ್ಯರು: ಸಾಹಿತ್ಯ, ಕಲೆ, ವಿಜ್ಞಾನ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಕ್ರೀಡೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆ ಮುಂತಾದ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಗಣ್ಯರು.
- ಸದಸ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ: ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇಲಾಖೆಯ ಆಯುಕ್ತರು ಅಥವಾ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗಳು.
ಈ ಸಮಿತಿಯು ಎಲ್ಲಾ ನಾಮಪತ್ರಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ, ಸೂಕ್ತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಹಾಗೂ ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಅನುಮೋದನೆಯಿಂದ ಅಂತಿಮ ಪಟ್ಟಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ
- ನಾಮಪತ್ರ ಆಹ್ವಾನ: ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಸರ್ಕಾರವು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಂದ, ವಿವಿಧ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಹಾಗೂ ತಜ್ಞರಿಂದ ನಾಮಪತ್ರಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತದೆ.
- ಪರಿಶೀಲನೆ: ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇಲಾಖೆ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ ಆಯ್ಕೆ ಸಮಿತಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ.
- ಸಮಿತಿಯ ವಿಮರ್ಶೆ: ಸಮಿತಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಸೇವೆ, ಸಾಧನೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾನ್ಯತೆಯನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಸೂಕ್ತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಅಂತಿಮ ಅನುಮೋದನೆ: ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆದು ಅಂತಿಮ ಪಟ್ಟಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಯ್ಕೆ ಮಾನದಂಡಗಳು
ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಲು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಕೆಲವು ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿರಬೇಕು:
- ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಿತಕ್ಕಾಗಿ ಕೊಡುಗೆ: ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿರಬೇಕು.
- ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಷ್ಠೆ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧತೆ: ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಿಷ್ಠೆಯುತ ನಡೆ-ನುಡಿಗಳು, ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಮತ್ತು ಜನಪರ ಸೇವೆ.
- ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಸೇವೆ: ಕನಿಷ್ಠ 10–15 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ತಮ್ಮ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿರುವವರು.
- ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾನ್ಯತೆ: ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಗೌರವ ಪಡೆದಿರುವವರು.
- ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು: ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರಿಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಾಧನೆ ಇದ್ದಲ್ಲಿ ಹೊರತಾಗುವ ಅವಕಾಶವಿದೆ.
ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಅಂಶಗಳು
ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯು ಗೌರವ ಮತ್ತು ಕೃತಜ್ಞತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಇದರೊಳಗೆ:
- ಗೌರವ ಪತ್ರ (Certificate)
- ನಗದು ಬಹುಮಾನ ರೂ. 1,00,000
- ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಶಾ೯ಲ್ ಮತ್ತು ಹೂಮಾಲೆ
- ಗೌರವ ಫಲಕ (Plaque)
ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪ್ರದಾನ ಸಮಾರಂಭ
ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನವೆಂಬರ್ 1 ರಂದು, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ ಮುಖ್ಯ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಅವರು ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸೊಬಗು, ಜನಪದ ಕಲೆಗಳು, ಸಂಗೀತ ಹಾಗೂ ನೃತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರನ್ನು ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸನ್ಮಾನಿಸುವ ಕ್ಷಣವು ರಾಜ್ಯದ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಕ್ಷಣವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಉದ್ದೇಶ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವ
ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಉದ್ದೇಶ ಕೇವಲ ಗೌರವ ನೀಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ — ಅದು ಸೇವಾ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವುದು. ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮೂಲಕ ಸರ್ಕಾರವು ಸಮಾಜದ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದವರನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ಅವರ ಸೇವೆ ಮುಂದುವರೆಯಲು ಉತ್ಸಾಹ ತುಂಬುತ್ತದೆ.
ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದವರು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮಾದರಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗಿ ನಿಂತು ಕನ್ನಡದ ಗೌರವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಸಾರಾಂಶ
“ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ” ಎಂಬುದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೃದಯದಿಂದ ಬರುವ ಗೌರವ. ಇದು ಕೇವಲ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಅಲ್ಲ – ಅದು ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಕೃತಜ್ಞತೆಯ ಪ್ರತೀಕ. ಕನ್ನಡದ ಹಿತಕ್ಕಾಗಿ ದುಡಿಯುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಇದು ಒಂದು ಸ್ಪೂರ್ತಿ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಜೀವಪರ್ಯಂತ ಹೋರಾಡುವವರ ಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಇದು ಸತ್ಯವಾದ ಮಾನ್ಯತೆ.
ಲೇಖನ: ಲಕ್ಷ್ಮೀಕಾಂತ ನಾಯಕ
ಜನ ಆಕ್ರೋಶ ಪತ್ರಿಕೆ

